Διάρκεια: 3 ώρες για 13 εβδομάδες [ECTS: 6]

Περίγραμμα του μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση των παραγόντων που εμπλέκονται και επηρεάζουν τον σχεδιασμό, την άσκηση και την αποτελεσματικότητα της περιφερειακής πολιτικής, καθώς και η ανάλυση και αξιολόγηση των μέσων άσκησης πολιτικής, τόσο σε θεωρητικό όσο και στο εμπειρικό επίπεδο. Το μάθημα αποσκοπεί αφενός στην απόκτηση γνώσεων και εμπειρίας και αφετέρου στην ενθάρρυνση μιας κριτικής στάσης απέναντι στα «κλασικά» εργαλεία άσκησης περιφερειακής πολιτικής.

1. Θεωρίες περιφερειακής ανάπτυξης και ανισοτήτων.
2. Περιφερειακές ανισότητες στην Ελλάδα.
3. Περιφερειακές ανισότητες στην Ε.Ε.
4. Αναγκαιότητα της περιφερειακής πολιτικής.
5. Στόχοι και τα διλήμματα της περιφερειακής πολιτικής.
6. Πλαίσιο άσκησης της περιφερειακής πολιτικής.
7. Μέσα άσκησης περιφερειακής πολιτικής.
8. Περιφερειακή πολιτική στην Ελλάδα (δημόσιες δαπάνες, αναπτυξιακά κίνητρα, αποκέντρωση του δημόσιου τομές, κοινοτικοί πόροι).
9. Περιφερειακή πολιτική της Ε.Ε.

Μαθησιακά αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

• παρουσιάζουν τις βασικές αρχές των θεωριών περιφερειακής ανάπτυξης,
• διακρίνουν τις διάφορες, τόσο σε επίπεδο θεωρίας όσο και πολιτικών, μεταξύ των νεοκλασικών προσεγγίσεων και των θεωριών απόκλισης,
• διατυπώνουν τον ορισμό, τα χαρακτηριστικά και τα στάδια ενός επιτυχημένου αναπτυξιακού προγράμματος,
• αναγνωρίζουν και να διατυπώνουν τα μεθοδολογικά προβλήματα στον προσδιορισμό των περιφερειών και των περιφερειακών ανισοτήτων,
• περιγράφουν τις μεθοδολογίες μέτρησης των περιφερειακών ανισοτήτων και να διακρίνουν τις διαφορές τους,
• αποτιμούν το μέγεθος και την εξέλιξη των ανισοτήτων με αναφορά σε συγκεκριμένα παραδείγματα,
• περιγράφουν τους προσδιοριστικούς παράγοντες του περιφερειακού προβλήματος στην Ελλάδα,
• παρουσιάζουν και να σχολιάζουν το περιφερειακό πρότυπο ανάπτυξης και ανισοτήτων στην ΕΕ,
• αξιολογούν τα προβλήματα, τις δυνατότητες και τις προοπτικές περιφερειακής ανάπτυξης και σύγκλισης στην ΕΕ,
• διατυπώνουν τα κριτήρια επιλογής πολιτικών, και τους στόχους και τα διλήμματα της περιφερειακής πολιτικής,
• παρουσιάζουν τους παράγοντες και το πλαίσιο μέσα στο οποίο διαμορφώνεται η περιφερειακή πολιτική,
• απαριθμούν τα επιχειρήματα υπέρ της περιφερειακής πολιτικής,
• περιγράφουν τα μέσα άσκησης περιφερειακής πολιτικής και να διακρίνουν τις διαφορές μεταξύ τους,
• διατυπώνουν τις βασικές πολιτικές και τα μέσα περιφερειακής ανάπτυξης που έχουν χρησιμοποιηθεί στην Ελλάδα και την ΕΕ
• σχεδιάζουν, να οργανώνουν και να υλοποιούν τμήμα ενός τοπικού αναπτυξιακού σχεδίου,
• συλλέγουν, να αναλύουν (χρησιμοποιώντας βασικές τεχνικές και εργαλεία περιφερειακής ανάλυσης) και να ερμηνεύουν περιφερειακά δεδομένα,
• χρησιμοποιούν την ανάλυση SWOT για να διαμορφώνουν συμπεράσματα αναφορικά με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα μιας περιοχής και τις δυνατότητες ανάπτυξής της,
• γράφουν και να παρουσιάζουν τμήμα ενός τοπικού αναπτυξιακού σχεδίου.